Zastosowanie:
Obsadzanie ścian budynków, murów, ekranów dźwiękochłonnych, specjalnych konstrukcji przeznaczanych pod pnącza.
Zielone ściany z pnączy to jedno z najprostszych i najtańszych rozwiązań, jakie można stosować w miastach. W zależności od zastosowanego doboru gatunkowego wymagają bądź nie wymagają dodatkowych podpór do wspinania. Podpory dobierane są m.in. ze względu na sposób czepiania się pnączy do pionowych nawierzchni oraz ich ciężaru. Niektóre z gatunków dorastają do 20 metrów wysokości, zajmując przy tym niewielką powierzchnię (przy samym chodniku ok. 0,5 m2). Posiadają wysoki współczynnik powierzchni aktywnej liści, co sprawia, iż mogą być bardziej wydajne niż drzewa w produkcji tlenu czy też oczyszczaniu powietrza. Wiele gatunków pnączy jest odpornych na trudne warunki środowiskowe (są również takie, które znoszą duże zacienienie) i mogą być z powodzeniem stosowane w miastach.
Mogą być sadzone w gruncie u podnóża ściany lub w specjalnych pojemnikach, które są umieszczone na fasadzie budynku.
Inne kryteria doboru pnączy do warunków środowiskowych to:
– Preferencje ekspozycji na promieniowanie słoneczne (pełne słońce, półcień, cień)
– Określona tolerancja co do wilgotności podłoża, zanieczyszczeń gleby i powietrza – w przypadku obsadzania ścian znajdujących się przy arteriach komunikacyjnych.
Efekt dekoracyjny:
W zależności od gatunku roślinny mogą one być bardzo dekoracyjne – dzięki obfitemu i długiemu kwitnieniu – mogą również mieć dekoracyjne liście atrakcyjnie przebarwiające się na jesieni, w śród pnączy jest również wiele gatunków zimozielonych.
| Rodzaj organu do wspinania | Rodzaj podpory | Przykładowy gatunek pnączy | |
| 1 | Korzenioczepne | Nie potrzeba specjalnie przygotowanych podpór. | Hedera helix |
| 2 | Przylgoczepne | Nie potrzeba specjalnie przygotowanych podpór. | Parthenocissus quinquefolia i Parthenocissus tricuspidat |
| 3 | Wąsoczepnych | Liny i kratki | Ampelopsis aconitifolia, Vitis riparia |
| 4 | Ogonkoczepnych | Liny i kratki | Clematis sp., |
| 5 | Owijające się pędami | Liny i kratki | Akebia quinata, Celastrus orbiculatus, Fallopia aubertii, Lonicera periclymenum |
Na podstawie: https://zielonyfront.pl/Pnacza-ABC-ZIELONYFRONT.pdf
Rodzaje podpór dla pnączy:
Konstrukcje do podtrzymywania pnączy to przede wszystkim różnego rodzaju kratki, liny wykonane ze stali ocynkowanej lub nierdzewnej. Pnącza sadzimy również w tzw. kratach modułowych, w które wbudowane są donice, w których sadzone są pnącza. Pozwala to na umieszczanie roślin na elewacji budynku na znacznych wysokościach.
Czas na zazielenienia danej ściany zależny od zastosowanego gatunku roślin (niektóre z nich w ciągu kilku lat mogą osiągnąć wysokość do 25 m). Mają one również różną gęstość pokrycia liśćmi, co może wpłynąć na końcowy efekt “żyjącej fasady”. Dużą i gęstą masę liściową ma np. winobluszcz.
Przykłady:
BUW – Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego.
BUW – Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego mieszcząca się na ulicy Dobrej w Warszawie, to przykład budynku, gdzie pnącza pełnią funkcje elewacji obiektu. Budynek doskonale wtapia się i przenika z otaczającym go krajobrazem.
Dzięki zielonej elewacji biblioteka zmienia swą formę w zależności od pory roku. Zastosowane gatunki pnączy: Parthenocissus quinquefolia i Parthenocissus tricuspidata, Vitis coignetaiae.
Obsadzanie murków.
Pnącza doskonale nadają się do obsadzania nieestetycznych ścian, czy też betonowych płotów albo murków. Przykład z ulicy Sarmackiej w Warszawie – po obsadzeniu winobluszczem i bluszczem betonowych murów pokazuje jak w łatwy i tani sposób wykreować zielone wnętrze urbanistyczne.
“Betonowy mur obsadzony winobluszczem i bluszczem. Warszawa ulica Sarmacka” Autor: Agnieszka Dudzińska – JarmolińskaMFO park
Park powstał na terenach zdegradowanych, kształtuje go metalowy pawilon. Park jest – otwarty z trzech stron, konstrukcję tę porasta wiele gatunków kwitnących pnączy. W pawilonie znajdują się również wiszące tarasy, po których można chodzić i patrzeć na to miejsce z różnych perspektyw. Wykorzystany jest również dach pawilonu stanowiący słoneczny taras. Do podlewania roślin wykorzystuje się wodę deszczową, której nadmiar jest magazynowany w specjalnie do tego celu przystosowanym zbiorniku wodnym. Pnącza sadzone są w gruncie, ale również w donicach – na różnych wysokościach. Do zazieleniania metalowej konstrukcji użyto między innymi glicyń, winorośli, aktinidii i wiele innych gatunków. Różnorodność zastosowanych gatunków powoduje, iż całość założenia jest atrakcyjna przez cały okres wegetacji.
Budynek w Chile
Zielona fasada na budynku Consorcio Santiago Offices powstała by zabezpieczyć obiekt przed jego nadmiernym nagrzewaniem się w nim wnętrz biurowych. Pnącza tworzą w tym wypadku powłokę absorbującą promienie słońca. Powierzchnia tego wiszącego ogrodu wynosi 2700 m2. Pnącza również zmieniają się sezonowo, co pozwala na urozmaicenie tkanki miejskiej.
Bibliografia:
http://zielona.um.warszawa.pl/sites/all/files/Za%C5%82%C4%85cznik%20nr%207%20-%20Standardy%20Zieleni.pdf
https://suw.biblos.pk.edu.pl/resources/i5/i4/i6/i0/r5460/LakomyK_NowoczesneSystemy.pdf
https://czasopisma.up.lublin.pl/index.php/ah/article/view/1005/721
https://www.researchgate.net/publication/266078897_Green_wall_systems_A_review_of_their_characteristics
https://www.e-architect.com/chile/consorcio-santiago-building