Definicja:

Zielone dachy to wielowarstwowe struktury, równomiernie ułożone na dachu, co umożliwia na tych powierzchniach wegetację roślin.

Zielone dachy konstruowane były już w starożytnym Egipcie, Babilonie (sławne ogrody zbudowane przez Nebuchadnezzara II (w roku 605-562 p.n.e), Persji czy też w starożytnym  Rzymianie. Stanowiły również ważny element budownictwa skandynawskiego. Współczesny rozwój zielonych dachów nastąpił w latach 60 i 70, wówczas to w Niemczech oraz w Szwajcarii, zaczęto budować budynki zintegrowane z tymi formami zieleni. “Zielone dachy” mogą funkcjonować na obiektach ok. 100 lat.

Dzisiaj powszechnie stosuje się je jako element budownictwa zrównoważonego (ważny przy certyfikatach budynków LEED i BREM, etc.), stanowią również swojego rodzaju alternatywę dla tradycyjnych terenów zieleni. Stosowane są na budynkach jednorodzinnych, wielorodzinnych, komercyjnych o różnej skali.

Popularność zielone dachy zyskują także poprzez prowadzenie polityki publicznej polegającej między innymi na dofinansowaniu ich budowy, czy też ulgom podatkowym w zamian za ich instalację – ich stosowanie przynosi bowiem duże korzyści środowiskowe, społeczne czy też ekonomiczne zarówno dla samych użytkowników budynku, a także dla miasta.

Budowa:

Zielone dachy mogą być projektowane zarówno na budynkach istniejących, jak i nowo projektowanych. Ich zakładanie wymaga specjalistycznej wiedzy, np. z zakresu konstrukcji (sprawdzenie czy konstrukcja budynku utrzyma zielony dach w pełnym nawodnieniu), architektury, wykonywane są przez specjalistyczne firmy (najważniejsze jest prawidłowe uszczelnienie dachu – położenie izolacji). Stosowane zarówno na dachach tradycyjnych jak i odwróconych, na dachach płaskich oraz skośnych (zależy to jednak od rodzaju zielonego dachu –  do 1% nachylenia dachy intensywne i ekstensywne, powyżej 1% nachylenia jedynie dachy ekstensywne).

Konstrukcja wielowarstwowa składa się z:

– Warstwy izolacyjnej – hydroizolacja – zabezpiecza dach przed zawilgoceniem, musi być odporna na przerastanie jej przez korzenie roślin zazieleniających zielony dach.

– Warstwa ochronna – zabezpiecza warstwę izolacyjną.

– Warstwa drenująca – odprowadza nadmiar wody deszczowej z dachu, magazynuje również wodę deszczową.

– Warstwa filtrująca – zabezpiecza warstwę drenującą przed jej zamulaniem.

– Warstwa wegetacyjna – podłoże dla wzrostu roślin na dachu, jej grubość jest zmienna, zależy od rodzaju zielonego dachu.

Zakładanie zielonych dachów niesie za sobą wiele korzyści:

Korzyści środowiskowe: redukcja miejskiej wyspy ciepła (zielone dachy nagrzewają się znacznie mniej niż konwencjonalne), oczyszczanie powietrza, oczyszczanie wody, retencja wody, zmniejszenie spływu wody do kanalizacji, tłumienie hałasu, zwiększenie różnorodności biologicznej (zielone dachy mogą służyć jako siedliska dla wielu gatunków zwierząt).

Korzyści społeczne: nowe przestrzenie służące rekreacji, korzystne działanie na zdrowie psychiczne i fizyczne lokalnych społeczności.

Korzyści ekonomiczne: izolacja budynku (budynek mniej się nagrzewa i mniej się wyziębia) – mniejsze zużycie energii, mniejsze nakłady na konserwację dachu niż w przypadku dachu konwencjonalnego. Coraz częściej stają się przestrzeniami wykorzystywanymi do hodowli żywności.

Zielone dachy dzielimy na:

– ekstensywne

– intensywne

– mieszane

– brązowe

– semi-intesywne

– wodne

Schemat budowy zielonych dachów: ekstensywny, intensywny, brązowy. Autor: Agnieszka Dudzińska – JarmolińskaSą elementem tworzenia zielonych sieci w mieście:

– ogrody deszczowe, zielone ściany, zielone ulice, swale, bioswale, ect.

Implementacja systemów zielonych dachów w miastach – dowiedz się więcej:

Strategia implementacji zielonych dachów w Hamburgu:

https://climate-adapt.eea.europa.eu/metadata/case-studies/four-pillars-to-hamburg2019s-green-roof-strategy-financial-incentive-dialogue-regulation-and-science

https://www.hamburg.de/contentblob/12153692/10e26d1af7ebea6366cfc3902c31edcc/data/d-economic-evaluation.pdf

Hamburg – wyspa IBA. Autor: Agnieszka Dudzińska – JarmolińskaŹródła i dodatkowe informacje:

• Brachet A., Schiopu N., Clergeau P., 2019, Biodiversity impact assessment of building’s roof based on Life Cycle Assessment methods, Building and Environment, 158, s. 133 – 144
• Dover J., 2015, Green infrastructure. Incorporating plants and enhancing biodiversity in buildings and urban environments, Routledge, New York
• Kania A., Mioduszewska M., Płonka P., Rabiński J., Skarżyński D., Walter E., Weber-Siwirska M., 2013, Zasady projektowania i wykonywania zielonych dachów i żyjących ścian, Agencja Reklamowo-Wydawnicza „Ostoja”, Kraków
• Ociepa – Kubicka A., 2015, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu, 15/2, s. 289 – 296